Afazi, beynin dil merkezlerindeki hasar nedeniyle konuşma, anlama, okuma ve yazma yeteneğinin kaybı veya bozulması durumudur. Afazi, genellikle felç, beyin tümörleri, kafa travması veya beyin enfeksiyonları gibi beyin hasarına yol açan durumlardan sonra ortaya çıkar.
Afazi, kişinin kelime dağarcığı, dilbilgisi ve telaffuzunu etkileyebilir. Bazı afazi tiplerinde, kişi konuşmada ya da yazmada kelime seçme ve sözcükleri düzenlemede zorluk yaşar. Bazı durumlarda ise, kişi kelime ve cümleleri anlamakta veya okumakta zorluk çeker. Afazi, konuşma hızı, ritmi ve tonlamayı da etkileyebilir.
Afazinin derecesi ve türü, beyin hasarının yerine ve şiddetine bağlı olarak değişebilir. Bazı afazi tipleri şunlardır:
Broca afazisi: Bu tip afazide, kişi konuşurken kelime ve cümleleri oluşturmakta güçlük çeker, ancak anlamı tamamen anlamakta zorluk çekmez.
Wernicke afazisi: Bu tip afazide, kişi konuşurken kelime ve cümleleri doğru bir şekilde oluşturabilir, ancak anlamı tamamen anlamakta zorluk çeker.
Global afazi: Bu tip afazide, kişi konuşma, anlama, okuma ve yazma yeteneğinin tamamını kaybeder.
Afazi tedavisi, dil terapisi, rehabilitasyon ve ilaç tedavisini içerebilir. Dil terapisi, afazili kişinin konuşma, anlama, okuma ve yazma yeteneklerini yeniden kazanmasına yardımcı olur. Rehabilitasyon, afazinin neden olduğu günlük yaşam aktivitelerindeki zorlukları ele alır ve işlevselliği artırmaya çalışır. İlaç tedavisi, afazinin altta yatan nedenine bağlı olarak kullanılabilir. Ancak, tedavi sonuçları, afazinin şiddetine ve yerine bağlı olarak değişebilir ve tamamen iyileşme garantisi yoktur.