Türkiye’de sağlıkta şiddet, sağlık çalışanlarının güvenliğini tehdit eden ciddi bir sorun olmaya devam ediyor. Antalya’da paramedik Hamit Aras’ın hasta yakınları tarafından darp edilerek öldürülmesi, sağlık çalışanlarının karşılaştığı tehlikeleri bir kez daha gözler önüne serdi. Olayda iki kişi tutuklanırken, sağlık camiası ve kamuoyu büyük bir üzüntü ve öfke içinde. Bu makalede, sağlıkta şiddetin boyutlarını, Antalya’daki trajik olayı ve alınması gereken önlemleri ele alacağız.
Olayın Detayları ve Toplumsal Tepki
Antalya’da yaşanan trajik olayda, paramedik Hamit Aras, görev başında hasta yakınlarının saldırısına uğradı. Sağlıkta şiddet olaylarının bir örneği olan bu saldırı, Aras’ın hayatını kaybetmesiyle sonuçlandı. Sağlık çalışanları, olayın ardından büyük bir yas ve öfke içinde bir araya gelerek şiddete karşı protestolar düzenledi. Olayda iki şüphelinin tutuklanması, kamu vicdanını bir nebze rahatlatsa da, sağlıkta şiddetin önlenmesi için daha kapsamlı adımlar bekleniyor.
Sağlıkta Şiddetin Yaygınlığı
Sağlıkta şiddet, Türkiye’de yıllardır çözülemeyen bir sorun. Sağlık-Sen’in 2022 raporuna göre, sadece bir yılda 422 sağlık çalışanı şiddete maruz kaldı. Hasta yakınları, genellikle duygusal tepkiler veya yanlış anlaşılmalar nedeniyle bu tür olaylara yol açıyor. Antalya’daki olay, sağlık çalışanlarının işlerini yaparken ne kadar büyük bir risk altında olduğunu bir kez daha gösterdi. Şiddet olaylarının %80’i hastanelerde gerçekleşiyor.
Yasal Düzenlemeler ve Eksiklikler
Sağlıkta şiddet ile mücadele için Türkiye’de çeşitli yasal düzenlemeler yapıldı. 2020’de kabul edilen Sağlıkta Şiddet Yasası, cezaları artırarak caydırıcılığı güçlendirmeyi hedefledi. Ancak, sağlık çalışanları bu yasanın uygulanmasında eksiklikler olduğunu belirtiyor. Antalya’daki olayda şüphelilerin hızlı bir şekilde tutuklanması olumlu bir adım olsa da, yargı süreçlerinde daha sert cezalar ve tutarlı uygulamalar talep ediliyor. Beyaz Kod uygulaması da olay anında müdahale için kullanılıyor ancak yeterli değil.
Sağlık Çalışanlarının Psikolojik Durumu
Sağlık çalışanları, sağlıkta şiddet olayları nedeniyle ciddi psikolojik sorunlarla karşı karşıya. Antalya’daki olay, meslektaşlarının tükenmişlik sendromunu ve korkularını artırdı. Hasta yakınlarının saldırgan tutumları, sağlık çalışanlarının motivasyonunu düşürüyor ve meslekten soğumalarına neden oluyor. Uzmanlar, sağlık çalışanlarına psikolojik destek programlarının yaygınlaştırılmasını ve güvenli çalışma ortamlarının oluşturulmasını öneriyor.
Toplumsal Farkındalık ve Eğitim
Sağlıkta şiddet sorununu çözmek için toplumsal farkındalığın artırılması gerekiyor. Sağlık çalışanlarının toplum tarafından daha fazla saygı görmesi ve haklarının korunması için eğitim kampanyaları düzenlenmeli. Hasta yakınlarının duygusal tepkilerini kontrol etmeyi öğrenmesi, şiddet olaylarını azaltabilir. Medya ve sivil toplum kuruluşları, bu konuda bilinçlendirme çalışmalarına öncülük edebilir. İlkokuldan itibaren şiddet karşıtı eğitimlerin müfredata eklenmesi de uzun vadeli bir çözüm olabilir.
Güvenlik Önlemleri ve Kurumsal Sorumluluk
Hastanelerde sağlıkta şiddet olaylarını önlemek için güvenlik önlemlerinin artırılması şart. Sağlık çalışanları, özellikle acil servislerde daha fazla koruma talep ediyor. Hasta yakınları ile sağlık personeli arasındaki iletişimi güçlendirecek arabuluculuk sistemleri ve güvenlik görevlisi sayısının artırılması öneriliyor. Ayrıca, hastanelerin fiziksel altyapısının güvenli hale getirilmesi ve risk analizlerinin düzenli yapılması gerekiyor.
Gelecek için Çözüm Önerileri
Sağlıkta şiddet sorununu çözmek için çok yönlü bir yaklaşım gerekiyor. Sağlık çalışanlarının çalışma koşullarının iyileştirilmesi, iş yükünün azaltılması ve özlük haklarının güçlendirilmesi, motivasyonlarını artırabilir. Hasta yakınları ile sağlık personeli arasındaki güveni yeniden inşa etmek için iletişim kanalları güçlendirilmeli. Sağlık Bakanlığı, sivil toplum kuruluşları ve medya, bu konuda ortak bir seferberlik başlatmalı. Antalya’daki trajedi, bu sorunun acilen çözülmesi gerektiğini bir kez daha hatırlattı.
Kaynak: Hürriyet